Hệ thống tài chính bao gồm các thành phần chính như:
- Tài chính công (gồm ngân sách nhà nước và các quỹ ngoài ngân sách).
- Tài chính doanh nghiệp.
- Thị trường tài chính (gồm thị trường tiền tệ và thị trường vốn).
- Tài chính quốc tế.
- Tài chính hộ gia đình, cá nhân.
- Tài chính các tổ chức xã hội.
- Tài chính trung gian (bao gồm tín dụng, bảo hiểm).
Các thành phần này có quan hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ và thúc đẩy sự phát
triển của tài chính.
Hệ thống tài chính là gì?
Hệ thống tài chính (financial system) là mạng lưới các trung gian tài chính
(ngân hàng thương mại, tổ chức tiết kiệm và cho vay, bảo hiểm...) và thị
trường tài chính (thị trường cổ phiếu, trái phiếu) mà trên đó người ta mua
bán nhiều loại công cụ tài chính khác nhau (tiền gửi ngân hàng, tín phiếu
kho bạc, cổ phiếu, trái phiếu) có liên quan đến việc chuyển tiền, vay và cho
vay vốn.
Các trung gian tài chính và thị trường tài chính đóng vai trò then chốt
trong nền kinh tế với tư cách tổ chức trung gian trong quá trình chuyển các
khoản tiết kiệm và nguồn vốn khác tới tay người vay. Một trong những nhiệm
vụ cơ bản của chúng là điều hòa các yêu cầu khác nhau của người tiết kiệm và
người đầu tư, qua đó tạo ra mức tiết kiệm và đầu tư cao hơn trường hợp không
có chúng.
Nhìn chung, người tiết kiệm muốn đầu tư vốn của họ vào những nơi an toàn và
rủi ro thấp, có thể nhanh chóng chuyển thành tiền mặt ( tức dễ sử dụng tiền
của mình), có lợi tức cao để bảo vệ giá trị thực tế của các khoản tiết kiệm
và đem lại thu nhập thường xuyên. Nguời đầu tư nhìn chung muốn có các khoản
vốn vay với số lượng khác nhua để đáp ứng nghĩa vụ về vốn và tài chính ngắn
hạn, trung hạn và dài hạn trong điều kiện có tính bất định và rủi ro cao.
Các định chế tài chính góp phần điều hòa những yêu cầu này theo 3 cách chủ
yếu:
- Thu hút các khoản tiết kiệm nhỏ của nhiều người, qua đó có được số tiền lớn để tài trợ cho các dự án đầu tư lớn
- Nắm giữ cơ cấu tài sản đa dạng và cho vay vào nhiều mục đích khác nhau để thu được hiệu quả quy mô lớn, lợi nhuận cao, trong khi vẫn phân tán được rủi ro.
- Kết hợp nguồn lực của nhiều người tiết kiệm để cung cấp cả vốn ngắn hạn và dài hạn cho nhiều người đầu tư.
Ví dụ như thị trường trái phiếu công ty. Tổng công ty dầu khí Việt Nam có thể bán trái phiếu ra công chúng để tài trợ cho việc xây thêm nhà máy lọc dầu mới, và các cá nhân như chúng ta có thể sử dụng phần tiết kiệm dành được để mua những trái phiếu này.
Trung gian tài chính
Ví dụ như ngân hàng, các quĩ tín dụng, các quĩ tương hỗ. Các tổ chức trung gian tài chính này sẽ đảm nhận nhiệm vụ kết nối giữa những người có tiết kiệm với những người có nhu cầu vay vốn. Tuy nhiên, mối liên kết ở đây gián tiếp thông qua các trung gian tài chính.
Ví dụ: Bạn có thể gửi tiền tiết kiệm vào trong ngân hàng dưới dạng tiền gửi, và ngân hàng có thể dùng số tiền của bạn để cho một doanh nghiệp nào đó vay. Do vậy hình thức này còn được gọi là tài chính gián tiếp.
Mặc dù dòng vốn bản chất sẽ đi từ bạn là người có tiết kiệm tới doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, nhưng trên danh nghĩa người vay tiền của bạn sẽ là các trung gian tài chính chứ không phải các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn, và người cho doanh nghiệp vay cũng là các trung gian tài chính chứ không phải bạn.
Cấu trúc của hệ thống tài chính
Cấu trúc của hệ thống tài chính bao gồm các tụ điểm vốn và các bộ phận dẫn vốn bao gồm: Tài chính doanh nghiệp, Ngân sách Nhà nước, thị trường tài chính và các tổ chức tài chính trung gian, tài chính dân cư và các tổ chức xã hội, tài chính đối ngoại
Các tụ điểm vốn là bộ phận mà ở đó các nguồn tài chính được tạo ra, đồng thời cũng là nơi thu hút trở lại nguồn vốn, tuy nhiên ở các mức độ và phạm vi khác nhau. Trong hoạt động kinh tế, các tụ điểm vốn này có mối liên hệ thường xuyên với nhau thông qua những mối quan hệ nhất định.
Ngân sách Nhà nước
Ngân sách Nhà nước ngắn liền với các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước, đồng thời là phương tiện vật chất cần thiết để hệ thống chính quyền nhà nước thực hiện được nhiệm vụ của mình. Trong điều kiện của nền Kinh tế thị trường.
Ngân sách Nhà nước còn có vai trò to lớn trong điều tiết vĩ mô của nền kinh tế – xã hội. Đó là vai trò định hướng phát triển sản xuất, điều tiết thị trường, bình ổn giá cả, điều chỉnh đời sống xã hội.. Để thực hiện được các vai trò đó, ngân sách nhà nước phải có các nguồn vốn được tập trung từ các tụ điểm vốn thông qua các chính sách thu thích hợp.
Tài chính dân cư và các tổ chức xã hội
Đây là một tụ điểm vốn quan trọng trong hệ thống tài chính. Hoạt động tài chính của các nước có nền kinh tế phát triển và hoạt động tài chính ở nước ta những năm gần đây đã chỉ ra rằng: nếu có những biện pháp thích hợp, chúng ta có thể huy động được một khối lượng vốn đáng kể từ các hộ gia đình để phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế, đồng thời còn góp phần to lớn vào việc thực hiện các chính sách về định hướng tích lũy và tiêu dùng của nhà nước.
Tài chính đối ngoại
hệ thống tài chính trong nền kinh tế thị trường, khi các quan hệ kinh tế đã quốc tế hoá thì hệ thống tài chính cũng là một hệ thống mở với những quan hệ tài chính đối ngoại hết sức phong phú. Trên thực tế, những quan hệ này không tập trung vào một tụ điểm nhất định mà chúng phân tán, đan xen vào các quan hệ tài chính khác.
Tuy nhiên, do tính chất đặc thù và vị trí đặc biệt quan trọng của quan hệ tài chính đối ngoại cho nên người ta thừa nhận nó hình thành một bộ phận tài chính có tính chất độc lập tương đối. Với những kênh vận động của tài chính như viện trợ, thanh toán xuất nhập khẩu…
Qua bài viết trên đây Coin95.net đã cho các bạn biết về hệ thống tài chính là gì và các cách áp dụng hệ thông một cách hiệu quả nhất. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để xem qua bài viết của mình nhé.
Theo vietnamfinance.vn
Tags Ví dụ về hệ thống tài chính, Cơ cấu hệ thống tài chính gồm, Sơ đồ hệ thống tài chính, Chức năng của hệ thống tài chính, Cấu trúc hệ thống tài chính, Mô hình hệ thống tài chính